گیربکس شافت مستقیم یا هلیکال چیست؟
گیربکس شافت مستقیم یا هلیکال یکی از پر استفاده ترین انواع گیربکس در صنعت ایران می باشد این نوع گیربکس در دو دسته پایه دار و فنچ دار جای میگیرد.
این گیربکس از چند شافت تهیه شده است کلاژ آن اتوماتیک است. چرخ دنده آن به صورت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک میباشد. این گیربکس در ماشین های رالی و مسابقات این چنینی کارایی دارد. چون سرعت بالایی را به همراه دارد. در واقع گیربکس شافت مستقیم به فعال سازی و اتومات کردن دو گیربکس در یک مجموعه واحد کمک میکند. اتوماتیک بودن گیربکس هرچند سرعت و راندمان کار را بالا میبرد، ولیکن وزن خودرو، اصطکاک آن و… را بیشتر میسازد.
در گیربکس شافت مستقیم یا هلیکال جابجایی نیرو توسط چرخ دنده ای که از نوع فولاد است صورت می گیرد. چرخ دنده اینگونه از گیربکس ها از نوع هلیکال یا مارپیچ است و سیر ملایم و نرم این چرخ دنده ها سبب بالا رفتن استقامت این نوع گیربکس شده و در مقایسه با چرخ دنده های معمولی قابلیت عملکرد بیشتری در چرخه های بالا را شامل می شوند.برای مطالعه بیشتر انواع چرخدنده کلیک کنید.
مبنای کار در این نوع گیربکس ها به شیوه ای است که با پایین آمدن چرخه سبب بالا رفتن گشتاور در بخش خروجی می شود. در این گونه جعبه ها به علت اریب بودن چرخ دنده ها، کم صدا بوده و خیلی نرم و ملایم عمل می کنند. در این گیربکس ها معمولا بیشتر از یک دنده مشغول به کار بوده و دارای کمترین استهلاک می باشد.
به جرات می توان گفت که پس از گیربکس خورشیدی گیربکس هلیکال هم محور بیشترین بازدهی را در مقایسه با دیگر گیربکس ها دارد. پوسته این نوع گیربکس تماما از چدن یا آلومینیوم است و با توجه به نوع بکارگیری این جعبه ها می تواند در انواع متنوع گیربکس هلیکال پایه دار، فلنج دار و تلفیق پایه و فلنج مورد استفاده قرار گیرند.قیمت انواع گیربکس هلیکال با توجه به شاخصه های مورد نظر متفاوت می باشد.
فهرست مطالب
مزایای بکارگیری از گیربکس هلیکال
همان طور که بیان شد این دسته از گیربکسها سرعت بسیار مطلوب و بالایی دارند. چرا که برعکس دیگر گیربکس های معمولی و تک شافت، حرکت شافت دوم این نوع گیربکس ها موقع تعویض دنده متوقف نمیشود. نکته مهم بعدی در زمینه بررسی مزایای این نوع از گیربکسها دارا بودن نرمی خاصی است که در الکترو گیربکسها نیز این حجم از نرمی وجود دارد. بعلاوه کاهش حجم سوخت هم از دیگز مزایای گیربکس شافت مستقیم است.
گیربکس هلیکال روغن کارند و کمتر به صورت خشک کار میکنند.از مزایای دیگر بکارگیری گیربکس هلیکال این است که در صورتی که گردش محور خروجی در مقایسه با محور ورودی خیلی پایین تر است اما مقاومت در خروجی چندین برابر مقاومت در ورودی است. این جعبه نیز مانند گیربکس حلزونی و مکعبی هم به شیوه بدون فلنج هم به شیوه فلنج دار ساخته می شود.
در حالت فلنچ دار معمولا این گیربکس به شیوه بی واسطه با منشا ایجاد توان، کوپل می شود. برعکس حالت فلنج دار، در نوع بدون فلنج، این جعبه با تسمه پولی و گردش زنجیر به منشا ایجاد توان وصل می شود. در این حالات مقدار محوطه اشغالی جهت نصب وسعت می یابد. معمولا توان الکتروژن مطلوب ترین انتخاب جهت کوپل شدن با این گیربکس است.
پس به طور کلی مزایای بکارگیری از گیربکس شافت مستقیم بدین شرح می باشد:
- آرام و کم نویز بودن
- عدم توقف هنگام تعویض دنده
- نرمی
- کاهش حجم مصرفی سوخت و عمر بالا
- راندمان و سرعت زیاد
- تعمیر راحت و در دسترس
- فضای کافی داشتن برای روغن کاری و تمیز کردن و…
از جمله مزایای گیربکس شافت مستقیم هستند.
نقاط قوت گیربکس شفت مستقیم
همانطور که قبلا هم به آن اشاره شد یکی از نقاط قوت گیربکس هلیکال یا vem کم صدا بودن آن در حین کار است. این گونه جعبه ها جهت ممانعت از بازگشت پذیری خروجی، از ترمز برخوردار است و در محوطه ورودی و خروجی دربردارنده فلنج است.از دیگر نقاط قوت گیربکس هلیکال می توان به این مورد نیز اشاره کرد که این نوع گیربکس وابسته با توجه به نسبت تبدیل و دیگر مشخصه های انتخابی در صنعت های متنوعی من جمله فولاد، نساجی، معدنی، بالابر، سیمان، چوب، لاستیک، پلاستیک، آشامیدنی، بسته بندی، انتقال مواد … و دیگر صنعت ها کارایی دارد.
اجزاء گیربکس هلیکال
اجزاء گیربکس هلیکال گاهی چند محوره است و گاه به صورت پینیون تولید و عرضه میگردد. با توجه به اینکه هلیکال یک طبقه ای است یا چند طبقه ای، اجزاء آن به تناسب طبقات خواهد بود که عبارتند از:
- تعدادی چرخ دنده از نوع جناغی یا هلیکال
- پینیون ورودی
- پینیون خروجی شافت
- بلبرینگ
- سوپاپ هوا
- پوسته گیربکس
- واشر
- سیل آب بند و…
کاربرد گیربکس هلیکال چیست؟
کاربرد گیربکس شفت مستقیم در صنایع متنوع عبارتند از:
- در صنایع آب و فاضلاب
- ماشین سازی
- بسته بندی
- نفت و گاز و پتروشیمی
- صنایع دریایی
- بالابر ها
- کشاورزی
- رولینگ
- وینچ ها و کوره ها
- از دیگر کاربرد گیربکس هلیکال می توان به صنایع مخلوط کن ها اشاره کرد.
- تابلو های تبلیغاتی
- نوار نقاله ها
- جرثقیل های سقفی
- بچینگ
- صنایع نساجی
- صنایع غذایی
- کانوایر و…
برند های گیربکس های هلیکال
همانگونه که دربالا نیز اشاره کردیم, گیربکسهای شافت مستقیم همان هلیکال است و در امور مربوط به صنعت کاربرد دارد. این گیربکس در برندهای مختلف تولید و به بازار عرضه شده است که اسامی مهم ترین و معروف ترین آنها عبارتند از:
- گیربکس هلیکال sew
- ییلماز
- پارس
- ایران
- گیربکس هلیکال شاکرین و…
انواع گیربکس شافت مستقیم
به لحاظ قرارگیری بر روی مدار، گیربکس شافت مستقیم(هلیکال) ۳ قسمت دارد که عبارتند از این ها:
1-گیربکس هلیکال پایه دار: که در دو حالت دیواری یا افقی قابلیت نصب را دارد.
2-گیربکس هلیکال فلنچ دار: به صورت عمودی بر روی مدار قرار میگیرد و به دلیل فلنچ دار بودن امکان الکتروموتور یا کوپل شدن را در اختیار دارد.
3- گیربکس هلیکال پایه و فلنچ دار: هم پایه دارد و هم فلنچ. بنابراین کاربرد آن در صنابع بیشتر است. چون هم قابلیت کار به صورت عمودی را دارد و هم قابلیت کار به صورت افقی را بر روی مدار در اختیار دارد.
انواع چرخ دنده این نوع گیربکس
چرخ دنده ها با توجه به نوع دندانههایشان تقسیم بندی میشوند. بنابراین انواع ساخت چرخدنده با توجه به تفاوت در شیار آنها عبارتند از:
- سیکلوئیدی
- هیپوئیدی
- اینولوت
البته چرخ دنده ها با توجه به وضعیت قرارگیری شافتهایشان نیز قابل تقسیم بندی هستند که در این صورت به این اسامی تقسیم میشوند:
چرخ دنده های موازی – چرخ دنده های متنافر – چرخ دنده های متقاطع – چرخ دنده های متعاند
مثل چرخ دنده های spur یا هلیکال و مارپیچ یا شانه ایrack . مثل چرخ دنده های bevel که هم دندانه های صاف دارد، هم کج و هم مارپیچ. یا چرخ دنده های حلزونی، داخلی و…
موتور گیربکس شافت مستقیم
سایز موتور گیربکس شافت مستقیم کوچک است اما کارایی مطلوبی دارد. این نوع گیربکس در صنعت بکار می آید چون دارای دندانه های با زاویه و بی زاویه است و این دو کمک میکند تا نیرو به خوبی در هر جا که لازم است منتقل شود. بعلاوه اینکه هیچ نیروی محوریای تولید نخواهد کرد و صدا و ارتعاشات آن نیز بسیار کم است.
تعمیر و نگهداری گیربکس هلیکال
تعمیر و نگهداری گیربکس های هلیکال بسیار آسان و راحتر از برخی دیگر از گیربکسها است. برای نگهداری بهتر و مطلوب تر از این نوع گیربکسها، حتما باید بیرینگ های گیربکس مداوم چک شوند و در صورت نیاز تعویض گردند. این اتفاق بیشتر زمانی مورد توجه است که هلیکال صدای عجیب یا لرزش شدیدی را از خود بروز دهد.
توجه به عدم نشت روغن گیربکس و بررسی سلامت واشرهای آن یا بررسی سیل بندها، کمک میکند تا جلوی اتفاقات خاص پر خطر از پیش گرفته شود. در صورت نچرخیدن شافت نیز حتما باید اقدام به بررسی و تعمیر گیربکس کرد.در صورت شنیدن صدا های ناهنجار و ارتعاش شدید گیربکس هلیکال در این شرایط بهتر است بیرینگ های این جعبه بررسی و عوض شوند و چنانچه مشکل از چرخ دنده ها باشد بایستی با متخصصان متبحر و کاربلد مشورت کرد تا آنها را عوض کرد.
تراوش و نشت روغن هم می تواند در قسمت های متنوع این جعبه ایجاد شود این موارد می تواند حاوی آسیب واشر و سیل های آب بند آن باشد.فقدان گردش خروجی این نوع گیربکس، موقعی که موتور درگیر کار کردن است می تواند دلیل این صدمه و خرابی پینیون ورودی گیربکس باشد.
همانطور که بیان شد، حتما تعویض روغن یا واسکازین گیربکس باید حداقل هر ۶ ماه یک بار انجام گیرد. تعویض روغن خود گیربکس نیز هر سال یا حداکثر هر ۳ سال یک بار بابد حتما انجام شود.
جهت تعمیر قطعات ماشین داشتن مهارت امری اجتناب ناپذیر است. در بستر اینترنت می توان با دیدن فیلم های آموزشی بسیاری از مهارتها را کسب کرد. اما بهترین راه حل شرکت در دوره های کارآموزی و کارگاهی و آموزش به صورت مستقیم و زیر نظر کارشناسان ماهر در این زمینه است. کسب تجربه حین کار، یادگیری از استاد کار بلد، تمرین و ممارست، پرسش و تحقیق، کار کردن با سازه های مختلف و شناخت اجزاء هر یک و… کمک میکند تا در تعمیر و یا حداقل نگهداری گیربکس دقت نظر لازم را داشته باشید.
نحوه لقی گرفتن گیربکس (Backlash)
برای اینکه بدانید منظور از لقی در گیربکس چیست، باید عنوان کرد که فضای مابین دو چرخنده را لقی گویند. جهت سهولت در ماشین کاری این لقی ایجاد می گردد و با روغن قابل بهبود و خنک سازی است. ضمن اینکه روغن کاری از خراب شدن سریع تر آن جلوگیری مینماید. بهتر است بیان کنیم که خود لقی دو قسم است. ۱- دینامیکی(پویا و با اندازه گیری اختلاف بین نیروی موجود انتقالی) و ۲- استاتیکی(لقی مطلق).
مشخصات فنی گیربکس شافت مستقیم
گیربکس هلیکال در ۳ وضعیت پایه دار، فلنچ دار و پایه فلنج قابل راه اندازی است. این گیربکس ها در اندازه های کوچک و متوسط وجود دارند و دارای درجات متنوعی است. موتور این محصول به ۳ شکل ۱، ۲ و ۳ طبقه موجود بوده که ورودی و خروجی آنها در یک مسیر هستند. در موتور این جعبه، چرخ دنده ها در مقابل بار ها استقامت زیادی داشته و از طبقات متنوع با تناسب تبدیل متفاوتی برخوردار است.
-
گیربکس هلیکال سری HG
تمامی چرخ دنده های این گیربکس از فولادهای آلیاژ با معیار شماره DIN۱,۷۲۲۵, DIN ۷۱۳۱ تولیده شده و تمامی مدار ها نیز با معیار DIN۱.۱۱۹۱ ایجاد شده اند. در این مدل احتمال اعمال ۲ یا ۳ مرحله تبدیل موجود است.
مدار ورودی در این گونه گیربکس ها با بکارگیری از چرخ زنجیر، پولی، ساز و کارهای دستی یا کوپلینگ با الکتروموتور به گردش در می آیند.
- سری MHG
در این نوع مدار ورودی و خروجی معمولا در یک امتداد می باشند و هم محور هستند. تمامی چرخ دنده ها از جنس فولاد آلیاژی با معیار DIN۱,۷۲۲۵ و تمام مدارها با معیار DIN۱.۱۱۹۱ ساخته شده اند. مدار ورودی اینگونه از گیربکس ها از نوع هالو شفت است که احتمال پیوستگی بی واسطه موتور به گیربکس را فراهم می آورد.
- سری RAP
این نوع گیربکس ها خروجی و ورودی مقابل هم واقع شده اند و می توانند در فعالیت ها با توان های زیاد یا متوسط بکار برده شوند. پوسته چدنی مستحکم با امکان نصب و راه اندازی از ۴ سمت و تبدیل ۲ الی ۳ مرحله ای از خصوصیات این سری می باشد.
مدار ورودی در این مدل با بکارگیری از چرخ زنجیر، پولی و سازو کار دستی به گردش در می آید.
- سری MRAP
قابلیت کار با نیروی زیاد و متوسط، لایه چدنی محکم، امکان راه اندازی و نصب از ۴ سمت و قابلیت اعمال دو یا ۳ مرحله تبدیل از ویژگی های این نوع گیربکس هلیکال است. مدار ورودی این سری با بکارگیری از یک فلنج ناقوسی و یک کوپلینگ به گردش در می آید.
-
گیربکس هلیکال سری BF
این نوع از گیربکس ها با بکارگیری از قابلیت راه اندازی و نصب بر روی مدار خروجی خود و کنترل آن به وسیله یک بازوی واکنشی از ایجاد مشکلاتی که شوک های یک سیستم را می توانند ایجاد کنند، ممانعت به عمل می آورد.مدار ورودی اینگونه گیربکس با بکارگیری پولی، چرخ زنجیر و سازو کار دستی یا یک فلنج ناقوسی و یک کوپلینگ به گردش در می آید.
آشنایی با گیربکس هلیکال پایهدار
گیربکس هلیکال پایهدار یک نوع گیربکس صنعتی است که از دو صفحه دنده هلیکالی استفاده میکند و بر روی پایه نصب میشود. در این نوع گیربکس، دندههای هلیکالی بر روی محورهای موازی به یکدیگر قرار میگیرند و به کمک یک مجموعه از دندهها، انتقال قدرت و سرعت از یک محور به محور دیگر انجام میشود.
ویژگیهای گیربکس هلیکال پایهدار عبارتند از:
۱. کارایی بالا: دندههای هلیکالی باعث کاهش نویز و لرزش موتور و همچنین افزایش کارایی در انتقال قدرت میشوند.
۲. پایداری و قدرت بالا: طراحی پایدار و ساختار مقاوم آنها امکان انتقال قدرت بالا را به محورهای مختلف فراهم میکند.
۳. طول عمر بلند: به دلیل استفاده از مواد با کیفیت و طراحی مناسب، گیربکس هلیکال پایهدار معمولاً دارای طول عمر بلندی است.
۴. نصب و استفاده آسان: نصب و استفاده از این نوع گیربکس به دلیل طراحی مناسب و پایهدار بودن آن نسبتاً آسان است.
۵. کاربردهای گسترده: گیربکس هلیکال پایهدار در صنایع مختلفی مانند صنعت ساختمانی، صنایع غذایی، خودروسازی، معدن و صنعتیترین کاربردها استفاده میشود.
به عنوان یک نوع گیربکس صنعتی پرکاربرد، گیربکس هلیکال پایهدار به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای انتقال قدرت و کاربردهای مختلف صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
قیمت گیربکس هلیکال
برای خرید گیربکس هلیکال، توجه به نکات گفته شده برای شناخت بیشتر گیربکسها امری مفید است. بعلاوه اینکه شناخت انواع هلیکالها کمک میکند تا مطابق با نیاز صنعت مورد نظر، ابعاد و… اقدام به خرید نمایید. قیمت ها جدای از دستی یا اتوماتیک بودن گیربکسها و راندمان کاری که دارند، به دلیل نوسانات ارزی و دلاری مدام در حال تغییر هستند.
شما میتوانید با مراجعه به فروشگاه های اینترنتی نسبت به میزان قیمت هریک از گیرباکس ها آگاهی کسب کنید. بعلاوه قیمت نمونههای وارداتی نیز که از کشورهایی همچون آلمان، چین، ایتالیا، تایوان، ترکیه و… وارد شدهاند، بر حسب شرکت سازنده و کیفیت و کارایی محصول متفاوت خواهد بود. البته خوشبختانه ایران در این زمینه پیشرفتهای خوبی داشته است و مراکز ساخت و فروش زیادی در جای جای ایران اقدام به تولید گیربکس صنعتی یا فروش گیربکس نمودهاند.
هنگام خرید گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم چه نکاتی را مد نظر قرار دهیم؟
خرید گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم به عوامل متعددی بستگی دارد که ممکن است به نوع کاربری و نیازهای خاص شما مرتبط باشد. در ادامه، چند نکته را برای در نظر گرفتن هنگام خرید گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم ذکر میکنم:
نوع کاربری:
ابتدا باید تعیین کنید که گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم برای کاربردهای صنعتی، ماشینآلات، یا دیگر کاربردها استفاده میشود. هر نوع کاربری ممکن است نیازهای خاصی داشته باشد.
ظرفیت بارگذاری (تحمل وزن):
بررسی ظرفیت بارگذاری گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم بسیار اهمیت دارد. بر اساس نیازهای کاری خود، باید مطمئن شوید که گیربکس یا شافت انتخابی قادر به تحمل وزن و فشار مورد نظر است؟
نسبت انتقال:
نسبت انتقال گیربکس، تعیینکننده سرعت خروجی است. بر اساس نیازهای کاری، نیاز به نسبت انتقال خاصی دارید. توجه به این مورد مهم است.
کارایی و بازده:
بازده و کارایی گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم نکته مهمی هستند. گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم با بازده بالا کمتر انرژی را از دست میدهند و در نتیجه کارایی بیشتری دارند.
اندازه و ابعاد:
ابعاد گیربکس یا شافت نیز باید با محل نصب و فضای موجود سازگار باشد. مطمئن شوید که ابعاد فیزیکی آن با فضای مورد نظر شما هماهنگ هستند.
قیمت و هزینه های تعمیر و نگهداری:
قیمت ابتدایی خرید گیربکس مهم است، اما همچنین نیاز به بررسی هزینه های تعمیر و نگهداری دارید. گاهی اوقات گزینههای ارزان ممکن است هزینه های تعمیر بیشتری داشته باشند.
مواد ساخت:
مواد ساخت گیربکس نیز مهم هستند. مواد با کیفیت بالا معمولاً منجر به عمر طولانیتر و عملکرد بهتر میشوند.
استانداردها و گواهینامهها:
اطمینان حاصل کنید که گیربکس یا شافت مورد نظر با استانداردها و گواهینامههای مربوطه مطابقت دارد.
نحوه نصب و نگهداری:
بررسی نحوه نصب و نگهداری گیربکس یا شافت بر اساس شرایط کاری شما نیز مهم است.
همچنین، مشورت با متخصصان فنی یا مهندسین مکانیک میتواند به شما کمک کند تا بهترین گزینه را بر اساس نیازها و شرایط خاص خود انتخاب کنید.
خرید گیربکس هلیکال
برای خرید می توانید به دو صورت حضوری و مجازی اقدام نمایید. توجه به معتبر بودن شرکت یا فروشگاه مجازی امری ضروری است تا دچار خسارت احتمالی نگردید.
از جمله مزیت های خرید به صورت اینترنتی، صرفه جویی در وقت، بررسی همه حانبه قیمت ها با یکدیگر، دسترسی به انواع کالاها و قیمت ها و بررسی تصاویر مربوط به آنها در کسری از زمان و… را می توان نام برد. از جمله مواردی که اقدام به خرید عمده کالا می شود، خرید گیربکسها توسط افرادی است که برای تعمیر ماشین آلات یا… نیاز به قطعات گیربکس، جعبه ابزار و… دارند. خرید عمده معمولا ارزانتر از خرید به صورت اینترنتی است. البته همان طور که گفته شد، هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند که انشاءالله برطرف خواهد شد.